Mermerin, ocaklarda ve fabrikalarda işlenmesi sırasında mermerin büyük bir kısmı atık olarak ortaya çıkabilmektedir. Ortaya çıkan bu atık mermer parçaları yüzey ve yer altı suyu kaynaklarının kirlenmesine neden olduğu gibi hava ve görüntü kirliliğine de neden olabilmektedir. Mermer atıklarının yol açtığı çevre sorunları için mermer atıklarının kullanım alanlarının artırılarak daha hızlı geri dönüştürülmesi gereklidir. Bu kapsamda araştırmacılar mermer atıklarının beton karışımında agrega olarak kullanılabilirliği ile ilgili çeşitli araştırmalar yapmışlardır. Ancak yapılan araştırmalarda, atık mermer tozunun (AMT) beton basınç dayanımına etkisi, deneylerde kullanılan deney değişkenlerinin farklı olmasından dolayı çeşitli düzeylerde olmuştur. Bu nedenle AMT’nin beton karışımında ince agrega yerine hangi oranlara kadar kullanılabileceği net değildir.
Bu çalışmada, AMT’nin ince agrega yerine kullanılmasının beton basınç dayanımı üzerine etkileri, beton karışımını oluşturan diğer bileşenlerde göz önüne alınarak incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, ince agrega yerine farklı oranlarda AMT içeren betonların basınç deney verileri, literatürde mevcut çeşitli çalışmalardan derlenerek karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Çalışma sonucunda, AMT’nin ince agrega yerine kütlece yaklaşık %40’a kadar kullanılmasının, beton basınç dayanımını en fazla %45’e kadar artırabileceği görülmüştür. Ancak AMT’nin beton basınç dayanımına etkisi bu orana kadar genellikle olumlu olmasına rağmen %2’ye kadar da olumsuz etki yapabilmektedir. Buna ilaveten, beton basınç dayanımında %8’e kadar bir düşüş göz önüne alındığında, AMT ince agrega yerine kütlece %60’a kadar kullanılabilmektedir. Ancak AMT’nin, ince agrega yerine %60’tan daha fazla oranlarda kullanılması beton basınç dayanımında önemli düşüşlere sebebiyet verebilmektedir.
Anahtar Kelimeler: Atık mermer, Mermer agregalı beton, Yeniden kullanım, Geri dönüşüm
|
