Rutin çalışma sistemleri içerisinden biri olan tünel yapımı, ulaştırma başta olmak üzere pek çok alanda faydalanılan ve son 5 yıl içerisinde kazı sistemlerindeki teknolojik gelişmelerin de artmasıyla ülkemizin pek çok kesiminde yatırım alanı bulan sektörlerden biridir. Yer altında açılan iki tarafı açık kazılara tünel, bir tarafı açık kazılara ise galeri adı verilir. Engebeli yerlerdeki yol inşaatlarında, baraj inşaatlarında, metro inşaatında, hidroelektrik santrallerinde, yer altı madenciliğinde tünel ve galeri çalışmaları önemli bir yer tutar. Tüneller, karayollarının bütünleyici bir parçasını oluşturmaktadır. Aşılması güç coğrafi engellerin tünel kullanılarak geçilmesi, ulusal ve uluslararası ulaşımda çok büyük avantajlar sağlamaktadır. Her sektörde olduğu gibi hızlı evrimleşen tüm çalışma alanlarında iş kazaları meydana getirebilecek durumların gözden kaçması kaçınılmaz bir durumdur. Tünel çalışmalarının, ağır ve tehlikeli iş kolları arasında yer alması sebebiyle iş sağlığı ve güvenliği açısından gerek çalışanların sağlığı gerekse işyeri çalışma koşulları açısından özel önlemlerin alınmasını gerektiren riskler taşımaktadır. Bu noktada tünellerde iş güvenliği değerlendirmeleri daha kritik hale gelmekte ve risk değerlendirme metodu seçimi son derece önem kazanmaktadır. Bu çalışmaya konu olan Doğancı varyant tünelinde, kazaların önlenmesi, rutin imalat aşamalarında verimin artırılması ve daha güvenli çalışma şartlarının sağlanması amacıyla ortam ölçümleri yapılmış, iş kazaları istatistikleri çıkartılmıştır. Tüm bu bilgiler ışığında risk analizi yöntemlerinden 5x5 L tipi matris metodu kullanılmış ve doğru risk değerlendirmesi tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan risk değerlendirme çalışmaları ile tünel açma metotlarının kullanıldığı alanlarda tehlikeli durumlar belirlenerek potansiyel riskler değerlendirilmiştir. Doğancı varyant tünelinde, Avusturya Tünel Metodu (NATM) yapım teknolojisi kullanılarak ilerleme yapılmaktadır. Bu imalat sırasında karşılaşılan risk etmenleri özetle; Patlatma, KKD Kullanımı, Havalandırma, Aydınlatma, Elektrik İşleri, Yüksekte Çalışma ve İş Makinesi Kullanımı başlıkları altında toplanmaktadır. Her bir imalat aşamasında ise karşılaşılabilecek tüm major tehlikeler ve işe özgü spesifik tehlikeler için alınması gereken önlemlerin, uygulanmasından izlenmesine kadar sürekli Risk Analizi tablosunda güncelleştirmelerin yapılması sağlanmaktadır. (Bu çalışma 1. Sırada yer alan yazarın tezinden üretilmiştir. ORCID NO: 0000-0002-9754-7795, 0000-0003-2749-5560)
Anahtar Kelimeler: Tünel Sektörü, Risk Değerlendirme, 5x5 Matris Metodu, Tünellerde İş Sağlığı ve Güvenliği
|
