Genel tanım olarak dış balistik, mermi çekirdeğinin namlu ile hedef arasındaki uçuş hareketlerini inceleyen bilim dalıdır. Bu hareketlerin belirleyicisi olan aerodinamik kuvvetler, oluşan momentler, çevresel şartlar ve bu şartların değişimi merminin hedefe ulaşmasında önemli etkilere sahiptir. Uzun mesafe atışlarında birçok parametre mermi yörüngeleri üzerinde rol oynamaktadır. Genel olarak bu parametreler deterministik ve deterministik olmayan değişkenler olarak sınıflandırılabilir. Rüzgâr deterministik olmayan bir parametredir. Rüzgârın mermiler üzerindeki etkisi, balistikte özellikle de uzun mesafeli atışlarda ve hassas nişancılıkta kritik bir husustur. Bir mermi ateşlendiğinde rüzgâr kuvvetlerine maruz kalır ve bunun sonucunda yörüngesinde sapmalar meydana gelebilir. Rüzgâr etkisi kesin olarak bilinmese de değişkenler ile rüzgârın etkisini minimize etme çalışmaları gerçekleştirilebilir. Rüzgâr herhangi bir yönden esebilir ve merminin yörüngesi üzerindeki etkisini hesaplamak için rüzgârın bileşenlere ayrılması gerekmektedir. Herhangi bir rüzgârın karşı rüzgâr veya arka rüzgâr, yan rüzgâr ve dikey rüzgâr olmak üzere üç bileşeninin her birinin etkisi oldukça farklıdır. Bunun nedeni, bir mermi üzerindeki aerodinamik sürtünmenin, içinden uçtuğu havaya göre merminin hızının bir fonksiyonu olmasıdır. Bu nedenle, eğer hava hareket ediyorsa, mermi üzerindeki direnç, havanın hareketsiz olması durumunda olacağından farklıdır. Bu çalışmada farklı mermi tiplerinin ve farklı mermi geometrilerinin rüzgâr etkisi ile yörünge değişimleri değerlendirilmiştir. Farklı mermi türleri ve şekilleri rüzgâra karşı farklı hassasiyete sahiptir. Giriş parametrelerinden başlangıç koşulları, hava yoğunluğu, yerçekimi, rüzgâr hızı, rüzgâr yönü, kalibre ve başlangıç hızı aynı olan farklı geometrilere sahip 3 adet merminin rüzgâr etkisi ile yörünge farklılıkları değerlendirilmiştir. Mermi geometrisi rüzgâr etkisi altında merminin performansını ve dış balistik durumunu önemli ölçüde etkilemektedir. Çalışmada .308 kalibre/7.62 Sierra125 MatchKing, Sierra190 MatchKing ve Sierra 220 MatchKing mermi değerleri ve geometrileri referans alınmıştır. Mermi geometrisinin etkili olduğu aerodinamik özellikleri incelenmiştir. GNU Octave yazılımı ile sayısal hesaplamalar parametrik kodlanarak değişen koşullar altında mermi hareketini tahmin edilmesine olanak sağlamaktadır. Rüzgâr etkisi altında olan farklı geometriye sahip üç merminin yörüngeleri 3 boyutlu grafikler oluşturulmuştur. ORCID NO: 0000-0002-2279-5874
Anahtar Kelimeler: Rüzgâr etkisi, mermi yörüngesi, mermi geometrisi
|
