Günümüzde kredi talebinde bulunan firmaların en önemli finansman kaynağı bankalardır. Asıl işlevi kredi vermek olan bankalar için en büyük risk kredilerin geri ödenmeme ihtimalidir. Kredi riskini minimize etmek bankaların ayakta kalması ve karlılığı için çok önemlidir. Doğru kararın verilmesi ve uygun adayın belirlenmesi bu açıdan oldukça önemlidir. Kredibilite ölçülürken firmanın geçmişi, bugünü ve geleceği bankaların kredi politikaları göz önünde bulundurularak analiz edilir. Kredi talebi ile başlayan bu süreç ile bankaların karar verme süreci de başlar. Karar verme aşamasında alternatifler bütün boyutları ile değerlendirildikten sonra amaca en uygun olan seçilir. Çalışmada bu problem çok kriterli karar verme (ÇKKV) problemi olarak ele alınmıştır.
Kredi kararı verilirken kriterlerin birbirleri üzerindeki etkileri ve bağımlılık dereceleri önem arz etmekte olup bu çalışmada ÇKKV yöntemlerinden DEMATEL yöntemi kullanılmıştır. Kredi tahsis aşamasında mali veriler gibi nicel değişkenler ve ortakların deneyimi, kefalet değerliliği, diğer bankalardaki teminatlar gibi nitel değişkenlerde göz önünde bulundurulmaktadır. Ek olarak değerlendirmeyi yapan tahsis uzmanının tecrübeleri de karar verme sürecine dahil olmaktadır. Bu nedenle nitel ve nicel ölçülerin bir arada değerlendirilmesinin yanısıra değerlendiricinin de düşüncelerinin sürece dahil edilmesi ve kriterlerin ağırlık/önem derecelerinin göreceli olması nedeni ile bu çalışmada Bulanık DEMATEL yöntemi kullanılmıştır. Konu yöntemde elde edilen kriter ağırlıkları da kullanılarak kredi talebinde bulunan 5 adet alternatif firma arasından kredilendirmek için en uygun olan firma TOPSIS yöntemi kullanılarak tespit edilmiştir. ORCID NO: 0000-0003-2743-1778
Anahtar Kelimeler: Kredibilite, Karar Verme, Bulanık DEMATEL, TOPSİS
|