Endüstrileşmenin giderek artması çevre kirliliğine olan ilgiyi ön plana çıkarmaktadır. Bu kirliliğin nedenlerinden birisi de kalitesiz kömür kullanımıdır. Ülkemizin sahip olduğu linyit rezervlerin %65’inin ısıl değeri 2000 kcal/kg’nin altında olup %1-5 arasında kükürt içermektedir. 2018 yılı verilerine göre elektrik üretimimizin %37,3’ünün kömürden sağlandığı düşünüldüğünde kömür kaynaklarımızın temizlenerek kullanılmasının gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Kömür temizleme işlemleri genellikle kömür yıkama tesislerinde fiziksel metotlarla kömür dışı materyaller uzaklaştırılarak yapılmakta ve kömür kalitesi yükseltilmektedir. Bu esnada kömürün içerdiği kükürt de bir miktar uzaklaşmakta ancak yeterli olmamaktadır. Son yıllarda altın, gümüş gibi ince boyutlarda serbestleşen minerallerin kazanımında kullanılan Falcon ve Knelson konsantratör ile Multi Gravite Seperatörlerin (MGS) kömür zenginleştirmede kullanımının araştırılması üzerine farklı çalışmalar yapılmış ve bu esnada kükürt mineralinin de uzaklaştırılabildiği gözlenmiştir. Bu çalışmada, MGS, Falcon ve Knelson konsantratörlerin kükürt uzaklaştırmaya etkisi araştırılmıştır. Bunun için Muğla/Milas’ta bulunan Hüsamlar bölgesinden temin edilen %4.65 toplam kükürt içeriğine ve 2.654 kcal/kg (kuru bazda) ısıl değere sahip linyit kömürleri kullanılmıştır. Bu cihazlara ait çeşitli parametrelerin kükürt uzaklaştırmaya etkisinin araştırıldığı bu çalışmada MGS ile %1.83, Falcon Konsantratör ile %1.65, Knelson Konsantratör ile %1.59 kükürt içeriğine sahip temiz kömür üretilmiştir. Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde yerli linyitlerimizin kükürt sınır değerleri belirtilmiş olup, sınır değerlerin aşıldığı il ve ilçelerde kullanılacak yerli kömürlerin kuru bazda maksimim %2 kükürt içermesi istenir. Bu sınır değer dikkate alındığında temin edilen kömürün kükürt değeri başlangıçta bu değerin üzerindeyken, kükürt uzaklaştırma sonrası her üç cihazla da sınır değerin altına düşürülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Kömür, Piritik Kükürt, Multi Gravite Seperatör, Falcon Konsantratör, Knelson Konsantratör.

Keywords: