Ülkemizde ve dünyada bir malzemenin dayanıklılığını ölçmek ve istenilen standartlarda olup olmadığını teyit etme amacı ile farklı muayene yöntemleri uygulanmaktadır. Bu muayene yöntemleri tahribatsız ve tahribatlı muayene olarak malzemenin cinsi, yeri ve şekline göre değişebilmektedir. Tahribatlı muayene yöntemlerinde genellikle malzemenin mukavemeti test edilmekte olup; ilgili malzemenin dayanıklılığı hakkında fikir sahibi olunmasına olanak sağlamaktadır. Numunelerin serbest düşme ile çarpmaya karşı gösterdikleri tepki çivi çakmak, çekiçle dövmek, otomobil çarpışmaları, araçların küçük tampon darbeleri, hareket halinde araca sıçrayan taş, yoldaki çukura hızla ve aniden düşen bir araba tekerleği, M2 (Minibüs) ve M3 (Otobüs) araç sınıflarında oturan yolcuların güvenlik testleri ve kompozit bir kanat yapı üzerine bakım esnasında düşürülen bir aletin darbe etkileri gibi gerçek olaylarla bir benzeşim yapılarak oluşturulmaktadır. İlgili çalışma kapsamında geliştirilen cihaz, lineer kızak ve makara yardımıyla servo motor kullanarak, dikey eksende mesafesi kumanda yardımıyla ayarlanabilen, dik üçgen bir karkas yapısıyla desteklenerek tasarlanmıştır. Cihaz, serbest düşme hareketini ağırlık küresi vasıtası ve uzaktan kumanda ile kürenin kilitleme mekanizması serbest bırakılarak, kürenin içerisinde bulunan milisaniye ölçümü gerçekleştiren ivme ölçer ile numunenin çarpmaya karşı verdiği tepki süresinin sensörler ve yazılım yardımı ile g değerinin ölçülmesine karşılık ivme-zaman grafiğinin oluşturulması ve ayrıca çarpma etkisini simüle ederek numune üzerinde deformasyonun gözlemlenmesini sağlar. Serbest düşme hareketi müşteri talebine istinaden istenilen kilogramdaki ağırlık küresi ile uygulanabilir. İvme-zaman grafiği kaydedildikten sonra kullanımı basit bir ara yüz yardımı ile gerekli datalar tekrar ulaşılarak üzerinde çalışılabilir ve incelenebilir hale getirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: kafalık dayanımı, enerji dağılımı, serbest düşme, ECE R21, ECE R80
|
