Günümüzdeki teknolojik gelişmelerin en yaygın olduğu alanların başında taşıtların tasarımı, imalatı ve burada kullanılan kalite kontroller gelmektedir. Taşıtlarda kullanılan lastikler taşıtların zeminle temasını sağladığı için en önemli bileşenlerinden birisidir. Lastiklerin imalatında genellikle ana malzeme olarak kauçuk malzemeler ve diğer takviye malzemeler kullanılmaktadır. Mevsimlere göre kullanılan lastikler üretim malzemelerinin haricinde, sırt deseni, kanallar ve diş derinliğinde de farklı özellikler göstermektedir. Lastiklerin imalatı lastik pişirme preslerinde yapılmaktadır. Lastiğin çeşidi, boyutları ve desenlerine göre farklı lastik pişirme presleri ve kalıpları kullanılmaktadır. Lastik pişirme preslerinde kullanılan kalıplar lastik çeşitlerine göre farklılıklar göstermektedir. Otomobil lastiklerinin imalatında kullanılan lastik pişirme kalıpları ile traktör lastiklerinin imalatında kullanılan kalıplar çok farklıdır. Tarımsal traktör lastikleri çim, çamur, toprak gibi yumuşak yüzeylerde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. İyi çekiş sağlayan derin sırt desenleri vardır ve aşınma ve yıpranmaya karşı dayanıklıdırlar. Kullanım yerlerine göre boyutları, desenleri ve bileşenleri farklıdır. Bu çalışmada, bir traktör lastiğinin imalatında kullanılacak olan mekanik presteki traktör lastiği kalıbının tasarımı, imalatı ve kalite kontrolleri hakkında bilgiler verilmiştir. Kalıp imalatında döküm yöntemi ile üretilmiş olan yarı mamul çelik malzeme kullanılmıştır. Bilgisayar destekli programlar ile traktör lastiği kalıbının tasarımı yapılmış, CNC takım tezgâhlarında CAD-CAM teknolojisi kullanılarak talaşlı imalat yöntemleri ile imalatları yapılmıştır. Talaşlı imalat işlemleri esnasında takip edilen iş akışı açıklanmıştır. Lastik pişirme kalıbının imalatı esnasında yüksek hassasiyetli kalite kontrol cihazları ile kontroller ve ölçümler yapılmıştır. ORCID: 0000-0003-2096-6075.
Anahtar Kelimeler: Traktör Lastiği Kalıbı, Tasarım, İmalat, Kalite Kontrol
|
