Bu çalışmada, düşük termal genleşme katsayısına sahip, uzay, havacılık, elektronik ve yüksek sıcaklık uygulamalarında tercih edilen silindirik Invar (FeNi36) alaşımının WEDM ile kesilmesi çalışılmıştır. Pirinç tel elektrot kullanılarak kesilen Invar36 alaşımının yüzeyinde, termal işlemeden kaynaklı ergimiş iş parçası ve elektrot kalıntılarından meydana gelen yeniden döküm tabakası olarak adlandırılan beyaz tabaka (white layer) oluşmuştur. Genellikle oluşan beyaz tabakalar giderilerek iş parçaları nihai kullanıma sunulur. Bu durumu simüle etmek için WEDM ile kesilen yüzeydeki beyaz tabaka 800’lük zımpara ile giderilmiş ve ortalama yüzey pürüzlülüğü (Ra), 3.12µm değerinden 0.32µm değerine düşerek % 89.74 iyileşme sağlanmıştır. WEDM ile işlenen yüzeylerin zımparalama öncesi ve sonrası SEM görüntüleri ve EDX analizleri yapılarak, zımparalama öncesi işlenmiş yüzeylerde O, Fe, Ni, Cu ve Zn gibi oksit, iş parçası ve elektrot kalıntılarının olduğu, zımparalama sonrası white layer tabakasının işlenmiş yüzeyden giderilmesiyle Cu, Zn gibi elektrot kalıntılarının temizlendiği tespit edilmiştir. WEDM ile işlenen yüzeyin sertlik dağılımı ve işlemsiz numuneyle sertlik karşılaştırması yapılabilmesi için numunelerden 50, 200, 500 ve 1000 gram ağırlık kullanılarak vikers yöntemiyle sertlik değerleri ölçülmüştür. WEDM ile işlenen yüzeyin kenar kısmının sertlik değerleri işlemsiz numuneden yüksek çıkarken orta kısımların ise işlemsiz numuneye göre daha az sertliğe sahip olduğu tespit edilmiştir. WEDM işleminde kullanılan dielektrik sıvısın kenar kesmelerde, kesme sürecinde yüzeyde oluşan ısıyı kısa sürede ortamdan uzaklaştırması sonrası, yüzeyde sertlik artışı olurken iş parçasının orta kısımları kesilirken ilgili sıvının ortama ulaşması ve oradaki ısıyı uzaklaştırması zaman aldığından dolayı orta kısımların yüzeyinde sertlik değerlerinin ana malzemenin sertlik değerlerinden daha düşük değerlere düştüğü görülmüştür.
Anahtar Kelimeler: FeNi36, yüzey pürüzlüğü, yüzey sertliği, zımparalama
|
