Bazý döküm parçalarýnýn iç kýsýmlarýnda boþluk yaratmak amacýyla döküm yapýlacak kalýp içerisine maça yerleþtirmek gereklidir. Ýþletmemizde cold-box sistemiyle çalýþan makinelerde maça üretimi yapýlmaktadýr.
Maçalar, maça kumu, reçine ve amin gazýnýn birleþiminden oluþur. Makineden çýkan maçalar önce boyanýr sonra fýrýnda kurutularak hazýr hale getirilir. Maça üretimi maça sandýðýna reçineli kumun basýnçla üflenmesiyle baþlar. Daha sonra amin gazý üflenerek maça sertleþtirilir, ardýndan hava üflenerek maçada kalan fazla amin gazýnýn sandýktan uzaklaþmasý saðlanýr. Amin gazý çevreye zararlý bir gazdýr. Kullanýlmýþ olan atýk amin gazý yönetmeliklere uygun bir biçimde filtre edilerek sistemden uzaklaþtýrýlýr. Zararlý amin gazýnýn tüketimini azaltmak insan saðlýðýna ve çevreye verilebilecek zararý minimize ederken firmaya da maddi avantaj saðlamaktadýr.
Seçilen baský plakasý parçasýna ait maça sandýðýnýn gazlama plakasýnda bulunan üfleme nozullarý maçanýn üst yüzeyine ve merkez bölgesine denk gelmekteydi. Ayný þekilde filtreler (gaz tahliye delikleri) de maçanýn alt yüzeyinde ve maçanýn merkez bölgesindeydi. Maça sandýðýna yapýlan müdahale ile maçanýn merkez bölgesinde bulunan filtre delikleri sandýða fatura çekilerek kapatýldý ve gaz sýzýntýsý ihtimalinin önüne geçildi. Bu sayede verilen amin gazý, dairesel olan maçanýn kenarlarýnda bulunan filtrelere yönlendirildi. Ayrýca kenar bölgelerdeki filtre sayýsý arttýrýldý. Yapýlan deðiþiklik sayesinde maçanýn merkez bölgesindeki üfleme deliklerinden verilen amin gazý, maçanýn en uç noktalarýna kadar ilerlemek zorunda býrakýldý. Böylece homojen bir daðýlým ve optimum sertleþme saðlandý. Nitekim daha az miktarda amin gazý ile maça üretimi gerçekleþtirilmiþ oldu.
Bu iki gözlü maça sandýðýnda harcanan 19 gram amin gazý yeni tasarým neticesinde 11 grama düþmüþtür, yani amin gazý tüketimi %42,11 oranýnda azalmýþtýr. Benzer parçalarda da ayný iþlemler uygulanarak yaygýnlaþtýrma çalýþmalarý yapýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Amin gazý, Maça sandýðý, Tasarým, Çevre, Tasarruf
|
