Sabit Mýknatýslý Senkron Motorlar (SMSM) düþük enerji tüketimleri ve küçük boyutlarda yüksek tork üretmesi gibi önemli avantajlara sahiptirler. Saðladýklarý bu avantajlar ve mýknatýs teknolojisindeki geliþmelerle beraber üretim maliyetlerinin düþmesinden dolayý endüstriyel uygulamalarda yaygýn bir kullaným alanýna sahiptirler. Bu durum sonucunda da SMSM’lerin kontrol performanslarýnýn artýrýlmasý için yapýlan çalýþmalar büyük bir ivme kazanmýþtýr. Bu çalýþmalar içinde modern kontrol yöntemleri, geleneksel kontrol yöntemlerine göre daha etkili bir kontrol performansý saðlamasýndan dolayý ön plana çýkmaktadýr. Modern kontrol yöntemlerinden olan Bulanýk Mantýk Denetleyici (BMD) insan düþünme yapýsýna benzer olarak oluþturulabilen ve doðrusal olmayan sistemlerin kontrolünde etkili sonuçlar üretebilin kural tabanlý bir kontrolördür. Etkili kontrol performansý sunmasýna karþýn, BMD çok sayýda karmaþýk matematiksel iþlem içerir ve bu sebeple tepki süresi yavaþ olabilmektedir. Hýzlý tepki verebilen bir BMD modelinin oluþturulabilmesi, hýz gerektiren kontrol uygulamalarýnda önemlidir. Yapay Sinir Aðlarý (YSA) paralel iþlem yapabilmesi nedeniyle hýzlý çalýþmaktadýr ve sistem modellemede oldukça yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Ayrýca YSA basit bir yapýya sahip olmasý sebebiyle yazýlýmsal ve donanýmsal olarak kolayca oluþturulabilmektedir. Bu çalýþmada SMSM’nin hýz kontrolü için BMD-PI kontrolör tasarlanmýþ, BMD-PI kontrolör giriþ ve çýkýþlarýndan alýnan veriler ile daha hýzlý tepki verebilecek bir YSA modeli oluþturulmuþtur. Çalýþmada BMD-PI ve YSA modeli karþýlaþtýrýlmýþtýr. Oluþturulan YSA yapýsý 5 sinir hücresinden oluþan tek bir gizli katmana sahiptir. BMD-PI ve YSA modeli kýyaslandýðýnda, YSA kontrolörün BMD-PI kontrolöre göre referans deðere daha hýzlý ulaþtýðý, ani yük giriþi-çýkýþý durumlarýnda daha kýsa bir tepki süresine sahip olduðu ve oturma süresinin daha düþük olduðu görülmüþtür. ORCID NO: 0000-0002-8405-4342, 0000-0003-2356-9921
Anahtar Kelimeler: Sabit Mýknatýslý Senkron Motor, Bulanýk Mantýk Denetleyici, Yað Sinir Aðý
|
