Cumhuriyetin ilaný ile birlikte Türkiye’nin birçok yerinde üretim amaçlý endüstri yerleþkesi kurulmuþtur. 2000’li yýllara kadar da endüstri yerleþkeleri kurulmaya devam etmiþtir. Geçmiþte inþa edilen ve yapýldýðý dönemin izlerini yansýtan endüstri yerleþkeleri, zaman içerisinde toplumda meydana gelen sosyal, kültürel ve ekonomik deðiþimlerin etkisi ile iþlevini sürdürememektedir. Özgün iþlevlerini yitirmeleri ile yerleþkeler kent içinde atýl, kullanýlmayan alanlar haline dönüþmektedir. Çöküntü bölgesine dönüþen bu alanlar bir takým sosyal ve ekonomik olumsuzluklara neden olmakta ve endüstri yerleþkelerinin bulunduðu alanlara yeni bir iþlev getirme gerekliliði doðmaktadýr. Bir dönemin sanayi kültürünü yansýtan yerleþkeler, günümüzde farklý amaçlarla kullanýlarak yeniden kente dahil olmaktadýr. Bu kullaným amaçlarý arasýnda yerleþkelerin üniversite kampüsü olarak yeniden kullanýmý da bulunmaktadýr. Üretim amaçlý kurulan endüstri yerleþkeler, üretim tesislerinin yaný sýra, barýnma birimleri, sosyal ve kültürel gereksinimlere cevap veren birimleri de bulundurmaktadýr. Mimari yönü ile önem taþýmasýnýn yaný sýra bulunduðu bölgenin çok yönlü olarak kalkýnmasýna katkýlarýndan dolayý da önemlidir. Hem saðladýðý yapý stoku, hem altyapý ile ilgili yerleþkede daha önceden yapýlmýþ yatýrýmlar hem de daha önceki iþlevi ile toplum belleðinde yer etmiþ olmasý nedeniyle yeni kurulacak üniversite kampüsü için önemli bir miras býrakmaktadýr. Bu çalýþmada incelenen Gemlik Suni Ýpek ve Viskos Mamulleri Sanayi, Taþköprü Kendir Sanayi, Bergama Pamuk Ýpliði ve Dokuma Sanayi, Nazilli Basma Sanayi ve Kayseri Bez Fabrikasý günümüzde üniversite yerleþkesi olarak kente dahil olan yerleþkeler arasýndadýr. Çalýþmada endüstri yerleþkelerinin üniversite kampüsüne dönüþüm süreçleri incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Endüstri Yerleþkeleri, Üniversite Yerleþkeleri, Üniversite Tasarýmý
|
