Ülkemiz aktif fay hatlarýnýn yoðun olduðu bir coðrafyada bulunduðu için sürekli deprem gerçeðiyle karþý karþýya kalmaktadýr, büyüklüðü ve yýkýcý þiddeti farklý olan yýllar içerisinde meydana gelen depremler çok ciddi yýkýmlara sebebiyet vermiþtir. Yapýlarýn deprem þiddetleri bilindiði üzere yapýda kullanýlan malzeme özellikleriyle alakalýdýr. Deprem sonrasýnda hasar alan yapýlar incelendiðinde yapý malzemelerin kalitesizliðinin sebep olduðu taþýyýcý elemanlarýn moment ve kesme kuvvetlerine karþý yetersiz kalýp gevrek kýrýlmaya uðramasýnýn yaný sýra yýkýmlarda etkili olan bir diðer parametrede taþýyýcý sistemler düzenlenirken, ideal taþýyýcý sistem yerine yapýda düzensizlik durumlarýndan bazýlarýnýn görüldüðü taþýyýcý sistem tercih edilmesinden kaynaklandýðý görülmektedir.
Yapýda düzensizliðe sebep olan durumlardan biri de ticari ve farklý amaçlarla binalarýn zemin katlarýnýn yapýnýn diðer kat yüksekliðine kýyasla daha yüksek yapýlmasý ve dolgu duvar kullanýlmamasýyla yumuþak ve zayýf kat durumunun meydana gelip yapýnýn zemin katýnda bulunan taþýyýcý elemanlarýnýn diðer katlardaki taþýyýcý elemanlara göre daha fazla yer deðiþtirmesi yapmasý sonucu zemin kattaki meydana gelen hasarlar yapýnýn göçmesine sebebiyet verebilmektedir.
Yapýlan bu çalýþmada, ideal taþýyýcý sistemlerden biri olarak kabul edilen kare formuna sahip yapýnýn düzensizlik durumunun, ayný yapýnýn zemin kat yüksekliklerin 3,4,5, ve 6 metre olarak deðiþtirilmesi sonucunda yapýnýn Türkiye Bina Deprem Yönetmeliði 2018’de belirtilen düzensiz yapý durumlarýndaki deðiþimleri incelenmiþtir. Zemin kat yüksekliðindeki meydana gelen deðiþimin yapýnýn düzensizlik durumunu ne oranda deðiþtirdiði tartýþma kýsmýnda grafiklerle karþýlaþtýrýlmýþtýr. ORCID NO: 0000-0003-0375-3289
Anahtar Kelimeler: Yumuþak kat, Zayýf kat, Düzensizlik, Taþýyýcý sistem
|
