Geogrid, bazý inþaat mühendisliði uygulamalarda önemli rol oynayan geosentetik bir malzemedir. Bu model deney çalýþmasýnda, geogrid donatýnýn çakýl zeminin yük-oturma davranýþýna etkisi, iki farklý rölatif sýkýlýk düzeyinde (~%50 ve ~%90) araþtýrýlmýþtýr. Çalýþmada 600 mm × 1000 mm taban alanýna ve 550 mm yüksekliði sahip model deney düzeneði kullanýlmýþtýr. Yükleme ünitesinin kapasitesi 40 ton olup 305 mm çapa sahip dairesel bir çelik bir plaka üzerinden yük zemine aktarýlmýþtýr. Çakýl 3 tabaka halinde (tabandan yukarýya 200, 200,100 mm olacak þekilde) model tankýna yerleþtirilmiþtir. Yükleme 1200 kPa düzeyine kadar kademeli olarak ve gerilme kontrollü olarak uygulanmýþtýr. Plakanýn oturmasý 2 adet 0,01mm hassaslýklý deformasyon saati üzerinden ölçülmüþtür. Her yük kademesinde oturmalar tamamen sönümlenince oturma ölçümleri yapýlmýþtýr.
Çalýþmada kulanýlan çakýlýn özgül aðýrlýðý 2,744 dir. Çakýlýn minimum ve maksimum boþluk oranlarý sýrasýyla 0,691ve 1,012 olarak elde edilmiþtir. Çalýþmada çekme dayanýmý 40 kN/m olan tek yönlü bir geogrid kullanýlmýþtýr.
Deney sonuçlarýna göre en iyi yük-oturma performansý (sabit bir gerilme düzeyi altýnda en az oturma) yüksek rölatif sýkýlýklý (~%90) ve geodrid donatýlý numunede elde edilmiþtir. Geogrid donatýlý ve rölatif sýkýlýðý düþük numunenin yük-oturma performansý rölatif sýkýlýðý yüksek donatýsýz numuneye göre daha düþük elde edilmiþtir. Deney sonuçlarýndan, yük-oturma davranýþýna rölatif sýkýlýðýn etkisinin daha önemli olduðu anlaþýlmaktadýr. Son olarak, özellikle yüksek gerilme düzeylerinde, yüksek rölatif sýkýlýða sahip numunede geogridin yük-oturma davranýþýna etkisi ihmal edilebilecek boyutta iken, düþük rölatif sýkýlýða sahip numunede geogrid yük-oturma davranýþýna önemli derecede katký saðlamaktadýr.
(Bu çalýþma 1. Sýrada yer alan yazarýn geosentetik donatýnýn çakýl ve kum zeminlerin yük oturma davranýþýna etkisinin laboratuvar model deneyleri ile araþtýrýlmasý isimli tezinden (yüksek lisans tezi) üretilmiþtir. ORCID ID: 0000-0001-6359-6874)
Anahtar Kelimeler: Geosentetik, Geogrid, Çakýl, Yük, Oturma
|
