Ülkelerin uygarlık düzeylerini yansıtarak geçmiş ile gelecek arasında bir köprü vazifesi üstlenen ve tüm insanlığın ortak mirası olan tarihi çevrelerin korunarak gelecek nesillere aktarılması son derece önemlidir ve ilgili mevzuatlarla güvence altına alınmıştır. Yangın olayları ise tarihi çevrelerin sürdürülebilirliği açısından büyük riskler ortaya koymaktadır. Yaşanan pek çok yangın olayı tarihi binaların sahip olduğu fiziksel değerlerin yanı sıra tüm geçmişi ile birlikte tarihi belleğin de tahribatına ve hatta tamamen yok olmasına sebep olmaktadır ve özgün yapısal özelliklerinin korunmasına dair duyulan kaygılar nedeniyle yangın güvenliğini iyileştirmeye yönelik müdahalelerin sınırlandırıldığı tarihi çevrelerde yangın risk yönetimi ciddi bir sorun oluşturmaktadır. Bu bağlamda tarihi çevrelerde yangın risk problemlerinin ortaya konulması, en az müdahale ile olası en iyi performansa ulaşma yöntemlerinin araştırılması ve konuya dair farkındalığın artırılmasının amaçlandığı çalışmada, UNESCO tarafından 1994 yılında Dünya Miras Listesi’ne kabul edilen Safranbolu Tarihi Çarşı bölgesinde 2013-2021 yılları arasında meydana gelen yangın olayları incelenmiştir. Yangın olayları nedeniyle kaybolan değerler saptanarak yangın olaylarının meydana gelme sıklığı, yangının başladığı mekânlar, yangın çıkış nedenleri, yangın sonrası hasar durumları, yangının yayılma potansiyelleri ve yangına müdahale yöntemleri ile müdahale sırasında yaşanan zorluklar ortaya konmuştur. Elde edilen veriler değerlendirilerek, tarihi çevrelerde yangın güvenliği hususunda literatürde var olan teknik ve yöntemler çerçevesinde yangın risk yönetimi için öneriler geliştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Tarihi Çevre, Sürdürülebilirlik, Yangın Güvenliği, Yangın Risk Yönetimi.
|
