16.yüzyýlda üretilmeye baþlanan tütün, insanlar tarafýndan çoðunlukla sigara olarak tüketilmektedir. Tüketilen sigaranýn kullanýlmayan kýsmýný ise izmaritler oluþturmaktadýr. Ýzmaritlerin, insanlarýn faaliyetleri sonucu çevreye atýlmasýnýn ardýndan izmaritler, sucul ekosistemlerde ve toprak yüzeylerinde görülmeye baþlanmýþtýr. Sigara izmaritlerinin toplanmasýndaki problemler ve izmarit yönetiminin zorluklarý nedeniyle kirlilik miktarý artmýþtýr. Bilim insanlarýnýn çalýþmalarý doðrultusunda izmaritlerin toksik etkilere sahip olduðu bilinmektedir. Toksik etkilerin izmaritlerin bulunduðu yüzeyde yaþayan canlý hayatýný da etkilemesi muhtemel görülmektedir. Sigaranýn insan saðlýðý üzerine etkileri incelenirken, çalýþmalara ekosisteme karýþan izmaritlerin etkileri de incelenmiþtir. Çalýþmalarda hayvan saðlýðý, bitki saðlýðý, sucul ekosistemler üzerine izmarit kirliliðinin sonuçlarý tespit edilmeye çalýþýlmýþtýr. Ayrýca Dünya’da günümüzde mevcut olan izmarit miktarýný azaltabilmek için geri dönüþüm yöntemleri de incelenmeye baþlanmýþtýr. Ancak yapýlan bu çalýþmada tek bir nokta üzerinde durulmuþ ve konu bütünlüðü saðlanmak istenmiþtir.
Yapýlan çalýþmada izmarit kirliliðinin hayvan saðlýðý üzerindeki etkileri çeþitli bilimsel çalýþmalardan yararlanýlýp derlenerek ortaya konulmak istenmiþtir. Her geçen gün katlanarak artmaya devam eden izmarit kirliliðinin önemi vurgulanmýþtýr. Ýzmaritlerin kimyasal yapýsý, toksik etkileri hakkýnda bilgiler verilmiþtir. Çalýþmada fareler, bakteriler, tatlý su omurgasýzlarý, salyangoz, sivrisinek, çift kabuklular ve solucanlar üzerinde izmarit kirliliðinin etkileri incelenmiþtir.
Farklý ülkeler ve bölgelerden edinilen çalýþmalar ile bütün olarak son durum hakkýnda bilgi sahibi olunmuþtur. Yapýlan çalýþmanýn bilim dünyasýna katký saðlayacaðý ve yeni çalýþmalarýn önünü açacaðý düþünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ýzmarit Kirliliði, Toksikoloji, Hayvan Saðlýðý
|
