Katý atýk bertarafýnda özellikle geliþmekte olan ülkelerde en yaygýn olarak kullanýlan bertaraf metodu düzenli depolamadýr. Ekonomik bir bertaraf metodu olan düzenli depolamanýn en önemli dezavantajlarýndan biri yüksek kirlilik yüküne sahip kompleks bir atýksu olan sýzýntý suyu oluþumudur. Sýzýntý suyu karakterine baðlý olarak deþarj kriterlerini saðlamak için farklý arýtma yöntemleri (tekil, hibrit veya birleþik sistemler) kullanýlmaktadýr. Biyolojik arýtýlmýþ sýzýntý sularý farklý ileri arýtma yöntemleri ile deþarj kriterlerine kadar indirgenebilmektedir. Bu ileri arýtma yöntemleri fiziko-kimyasal, elektrokimyasal ve ileri oksidasyon proseslerini içerebilmektedir. Bu çalýþmada, MBR çýkýþý sýzýntý suyunun Al-Çelik anot-katot kombinasyonunun kullanýldýðý elektrokoagülasyon (EC) prosesi ile arýtýmý araþtýrýlmýþtýr. Sýzýntý sularýndan KOÝ gideriminde proses parametrelerinin optimizasyonu ve matematiksel model oluþturulmasý için cevap yüzey metodlarýndan biri olan Box-Behnken dizayn metodu uygulanmýþtýr. Proses deðiþkenleri olan baþlangýç pH deðeri, uygulanan akým ve reaksiyon süresinin UV254 giderim verimleri üzerine etkileri deðerlendirilmiþtir. Varyans analizi (ANOVA) ve cevap yüzey grafikleri yardýmýyla optimum þartlar belirlenmiþ, giderim verimlerinin tahmin edilmesi için ikinci dereceden regresyon modelleri, Design Expert 11.0.1.0 yazýlým programý kullanýlarak geliþtirilmiþtir. Model korelasyon katsayýsý (R2) ve ayarlanmýþ R2 deðerleri sýrasýyla %90,14 ve %83,79 olarak belirlenmiþtir. Yüksek R2 deðerleri deneysel verilerin model sonuçlarý ile uyum içinde olduðunu göstermektedir. Maksimum kirletici giderimi elde etmek için model tarafýndan belirlenen optimum þartlar (pH:4.5, akým:0.61 A ve reaksiyon süresi:30 dakika) altýnda gerçekleþtirilen deneysel çalýþma sonucunda UV254 giderim verimi %72,8 olarak belirlenmiþtir. Çalýþma sonuçlarý göstermiþtir ki elektrokoagülasyon prosesi MBR çýkýþý sýzýntý suyundan UV254 giderimi için uygun bir arýtma alternatifidir. ODCID NO: 0000-0003-0194-0670
Anahtar Kelimeler: MBR çýkýþý sýzýntý suyu, Elektrokoagülasyon, Cevap yüzey yöntemi, Box Behnken, UV254
|
