Ülkemizde ve dünyada bir malzemenin dayanýklýlýðýný ölçmek ve istenilen standartlarda olup olmadýðýný teyit etme amacý ile farklý muayene yöntemleri uygulanmaktadýr. Bu muayene yöntemleri tahribatsýz ve tahribatlý muayene olarak malzemenin cinsi, yeri ve þekline göre deðiþebilmektedir. Tahribatlý muayene yöntemlerinde genellikle malzemenin mukavemeti test edilmekte olup; ilgili malzemenin dayanýklýlýðý hakkýnda fikir sahibi olunmasýna olanak saðlamaktadýr. Numunelerin serbest düþme ile çarpmaya karþý gösterdikleri tepki çivi çakmak, çekiçle dövmek, otomobil çarpýþmalarý, araçlarýn küçük tampon darbeleri, hareket halinde araca sýçrayan taþ, yoldaki çukura hýzla ve aniden düþen bir araba tekerleði, M2 (Minibüs) ve M3 (Otobüs) araç sýnýflarýnda oturan yolcularýn güvenlik testleri ve kompozit bir kanat yapý üzerine bakým esnasýnda düþürülen bir aletin darbe etkileri gibi gerçek olaylarla bir benzeþim yapýlarak oluþturulmaktadýr. Ýlgili çalýþma kapsamýnda geliþtirilen cihaz, lineer kýzak ve makara yardýmýyla servo motor kullanarak, dikey eksende mesafesi kumanda yardýmýyla ayarlanabilen, dik üçgen bir karkas yapýsýyla desteklenerek tasarlanmýþtýr. Cihaz, serbest düþme hareketini aðýrlýk küresi vasýtasý ve uzaktan kumanda ile kürenin kilitleme mekanizmasý serbest býrakýlarak, kürenin içerisinde bulunan milisaniye ölçümü gerçekleþtiren ivme ölçer ile numunenin çarpmaya karþý verdiði tepki süresinin sensörler ve yazýlým yardýmý ile g deðerinin ölçülmesine karþýlýk ivme-zaman grafiðinin oluþturulmasý ve ayrýca çarpma etkisini simüle ederek numune üzerinde deformasyonun gözlemlenmesini saðlar. Serbest düþme hareketi müþteri talebine istinaden istenilen kilogramdaki aðýrlýk küresi ile uygulanabilir. Ývme-zaman grafiði kaydedildikten sonra kullanýmý basit bir ara yüz yardýmý ile gerekli datalar tekrar ulaþýlarak üzerinde çalýþýlabilir ve incelenebilir hale getirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: kafalýk dayanýmý, enerji daðýlýmý, serbest düþme, ECE R21, ECE R80
|
