Küresel ısınma ve iklim değişikliği sıcaklık, yağış, buharlaşma vb. gibi çeşitli parametreler üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda tespit edilebilmektedir. Bu açıdan Akdeniz Bölgesi, artan hava sıcaklığı ve görülen ekstrem hava olayları nedeniyle özellikle dikkat çekmektedir. Gerçek yaşamda karşılaşılan mühendislik, sigortacılık, finans, ekonomi, tıbbi bilimler, biyolojik çalışmalar ve daha birçok farklı alanlarda olduğu gibi çevre ile alakalı alanlarda da elde edilen veri setlerinin tanımlanması ve hakkında tahminler yapılması için çok sayıda çeşitli klasik dağılımlardan faydalanılmaktadır. Bir özellikle ilgili ölçüm değerlerinin hangi olasılık dağılımına uygun olduğunun bilinmesi durumu, o özellikle ilgili tahminler yapmak açısından daha kolay olması nedeniyle önem teşkil etmektedir. Bu çalışmada, Antalya ili için belirlenen hava sıcaklık verilerinin hangi sürekli dağılıma uygunluk gösterdiği incelenmektedir. İstatistiksel teknikler kullanılarak veri setine en iyi uyum sağlayan olasılık dağılımını tespit ederek istatistiksel analizinin yapılması amaçlanmaktadır. Veri setinin dağılımlarını incelemek için R paket programında “Newdistns” paketinde bulunan dağılımlar kullanılmıştır. Normal, Üstel, Gamma, Weibull ve Lognormal dağılımları ele alınarak, belirlenen hava sıcaklık veri seti için hangi dağılımın en uygun olduğuna bakılmış ve bu aşamada uyum iyiliği testlerinden Kolmogorov-Smirnov testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, belirlenen sıcaklık verilerinin uyum iyiliği testine göre normal dağılıma uygunluk gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Maksimum sıcaklık miktarının modellenmesi için ise, Block Maxima yöntemi kullanılmıştır. ORCID NO: 0000-0003-3886-3074
Anahtar Kelimeler: Uç Değer, Block-Maxima Yöntemi, Uyum İyiliği Testleri
|
